මිනිසුන් වශයෙන්, අපි සහජයෙන්ම පාලනයට ආදරය කරන්නෙමු. අපට අවශ්ය වන්නේ අප අවට ලෝකය තේරුම් ගැනීමට, පැහැදිලි කිරීමට සහ සියල්ලටම වඩා පාලනය කිරීමටයි. ජීවිතයේ සෑම සිදුවීමක්ම හේතුඵලවාදයේ ශක්තිමත් නූලකින් බැඳ තැබීමටයි. අපගේ දැනුමෙන් ඔබ්බට, තර්කයට ළඟා විය නොහැකි ඕනෑම දෙයක්, අපගේ පාලන කවය බිඳ දමමින්, අපව දැඩි ලෙස නොසන්සුන් කරයි. මෙම නොදන්නා ලැයිස්තුවේ ඉහළින්ම ඇත්තේ ‘මරණය’ ය.
මරණයෙන් පසු කුමක් සිදුවේද? මාගෙන් ඉතිරි වන්නේ කුමක්ද? මගේ විඥානය, මගේ මතකයන්, මගේ ආදරය, මගේ වෛරය – මෙය මගේ මුළු පැවැත්මේම අවසානයද? මෙම ප්රශ්නවලට අපට නිශ්චිත පිළිතුරු නොමැත. නිරපේක්ෂ කිසිවක් නොමැතිකම පිළිබඳ මෙම අදහස අපගේ පැවැත්මේ හරයටම පහර දෙයි. අවතාර පිළිබඳ අදහස මරණයෙන් පසු ජීවිතය පිළිබඳ අදහසට කෙලින්ම සම්බන්ධ වේ. එබැවින් අපි අවතාරවලට බිය වන විට, අපි ඇත්ත වශයෙන්ම වක්රව එම නොදන්නා දෙයෙහි අවසානත්වයට බිය වෙමු – මරණයට.
මනෝවිද්යාවේ ‘ත්රස්ත කළමනාකරණ න්යාය’ (TMT) ලෙස හැඳින්වෙන කැපී පෙනෙන න්යායක් ඇත, එය මෙම බිය තේරුම් ගැනීමට උපකාරී වේ. සමාජ මනෝවිද්යාඥයින් වන ෂෙල්ඩන් සොලමන්, ජෙෆ් ග්රීන්බර්ග් සහ ටොම් පිසින්ස්කි මෙම න්යායේ යෝජකයින් වේ. ඔවුන්ට අනුව, තමන්ගේම මරණයේ නොවැළැක්විය හැකි බව දන්නා එකම සතුන් මිනිසුන් ය. මෙම දැනුම භයානක පැවැත්මේ අර්බුදයක් හෝ භීතියක් නිර්මාණය කරයි. මෙම භීෂණය කළමනාකරණය කිරීම සඳහා, මිනිසුන් ප්රධාන මනෝවිද්යාත්මක ආරක්ෂක යාන්ත්රණ දෙකක් වර්ධනය කරයි:
සංස්කෘතික ලෝක දැක්ම: මිනිසුන් ජීවිතයට අර්ථයක්, අරමුණක් සහ ස්ථාවරත්වයක් ලබා දෙන සංස්කෘතික රාමුවක් හෝ විශ්වාස පද්ධතියක් නිර්මාණය කරයි. ආගම, ජාතිකවාදය, දේශපාලන දෘෂ්ටිවාදය, මරණින් මතු ජීවිතය, ආත්මයේ අමරණීයභාවය – මේ සියල්ල එම රාමුවේ කොටසකි. අපගේ පුද්ගල මරණයෙන් පසු විශාල දෙයක (උදා: ජාතිය, ආගම, පවුල) කොටසක් ලෙස අප ජීවත් වන බව මෙම විශ්වාසයන් අපට සහතික කරයි.
ආත්ම අභිමානය: සංස්කෘතික ව්යුහයේ වටිනා සහ වැදගත් සාමාජිකයන් ලෙස මිනිසුන් තමන්ව ස්ථාපිත කර ගැනීමට උත්සාහ කරයි. අපි අපේ සංස්කෘතියේ ප්රමිතීන්ට අනුව ජීවත් වන විට, අපි ආත්ම අභිමානය ලබා ගනිමු, එය අපට සංකේතාත්මක අමරණීයභාවය පිළිබඳ හැඟීමක් ලබා දෙයි.
මෙම න්යායට අනුව, අවතාර පිළිබඳ විශ්වාසය අපට යම් ආකාරයක මානසික ආරක්ෂිත දැලක් නිර්මාණය කරයි. මරණයෙන් පසු ආත්මය පවතින බව අප විශ්වාස කරන විට, එය අපගේම පැවැත්ම දිගු කිරීමට මාර්ගයක් බවට පත්වේ. ‘මම මැරෙනවා, නමුත් මගේ ආත්මය ජීවත් වෙනවා’—මෙම විශ්වාසය මරණයේ අවසාන බව ප්රතික්ෂේප කරන අතර බිය තරමක් දරාගත හැකි කරයි.
නමුත් මෙහි අමුතු විරුද්ධාභාසයක් තිබේ. මරණ බියෙන් අපව නිදහස් කරන විශ්වාසය නව බියක් ද ඇති කරයි. යහපත් විය හැකි, මරණයෙන් පසු ආදරණීයයෙකු සැනසීමට පැමිණෙන ආත්මය, අතෘප්තිමත්, කෝපයෙන් හෝ පළිගැනීමෙන් නැවත පැමිණ භීතිය ඇති කළ හැකිය. මරණින් මතු ජීවිතයට විවෘත වන දොර යනු ශරීරයෙන් ඉවත් වූ අයට මේ ලෝකයට නැවත පැමිණිය හැකි දොරටුවයි. එබැවින්, අවතාරවලට ඇති බිය යනු ආත්මයේ අමරණීයභාවය විශ්වාස කිරීමේ නොවැළැක්විය හැකි සහ භයානක අතුරු ආබාධයකි.
30 Responses
මේ ලිපිය මගින් මගේ ආත්ම විශ්වාසය ගැන ගැඹුරු අවබෝධයක් ලැබුණා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් දැනුවත් කිරීම අපේ සමාජයට වැදගත්.
මේ ලිපිය මගේ දහමට නව ආලෝකයක් ලබා දුන්නා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් විවෘත සාකච්ඡා අපේ සමාජයට අවශ්යයි.
මෙවැනි ලිපි මගින් අපේ ආත්ම විශ්වාසය පිළිබඳ තවත් දැනුවත් කිරීමක් ලැබුණා.
මේ ලිපිය මගේ ආත්මය පිළිබඳ නව අදහස් ලබා දුන්නා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් සාකච්ඡා අපේ සමාජයට වැදගත්.
මේ ලිපිය මට නව අදහස් ලබා දුන්නා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් විස්තර අපට අවශ්යයි.
මෙවැනි ලිපි අපේ සමාජයට නව හඬක් එක් කරනවා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ වැඩි දැනුවත් කිරීම අපේ සමාජයට වැදගත්.
මේ ලිපිය මට මෙම මාතෘකාව ගැන ගැඹුරු අවබෝධයක් ලබා දුන්නා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් විස්තර අපේ සමාජයට වඩා වැදගත්.
මේ ලිපිය මගේ දැනුම වැඩි කරනවා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් දැනුම අපේ සමාජයට ලබා දීමට මෙවැනි ලිපි වැදගත්.
මේ ලිපිය මගේ දැනුම තවත් ශක්තිමත් කළා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් විවෘත කතා අපේ සමාජයට වැදගත්.
මේ ලිපිය මගින් ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ නව අවබෝධයක් ලැබෙනවා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් විස්තර අපට ලබා දීමට මෙම ලිපිය වැදගත්.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් සාක්ෂි අපට ලබා දීමට මෙවැනි ලිපි වැදගත්.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් දැනුම අපේ සමාජයට ලබා දීමට මෙවැනි ලිපි වැදගත්.
මෙවැනි ලිපි මගින් අපේ සමාජයට නව ආලෝකයක් ලබා දෙනවා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් සාක්ෂි අපට අවශ්යයි.
මේ ලිපිය මගින් ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ නව අවබෝධයක් ලබා දෙනවා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් සාක්ෂි සහිතව මෙවැනි ලිපි මග පෙන්වයි.
මෙවැනි ලිපි අපේ සමාජයට වඩා යහපත් පණිවිඩයක් ගෙන එයි.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් දැනුවත් කිරීම අපේ සමාජයට වැදගත්.
මෙවැනි ලිපි අපේ සමාජයට නව හඬක් එක් කරනවා.
ආත්මයේ අමරණීයභාවය පිළිබඳ තවත් සාකච්ඡා අපේ සමාජයට වැදගත්.
මෙවැනි ලිපි මගින් අපේ සමාජයට නව ආලෝකයක් ලබා දෙනවා.